Nowość
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych
Tom XX
Równe – Korzec – Janowa Dolina
Tom XX „Kresowej Atlantydy” to historia trzech miast.
Pierwsze z nich to Równe – najliczniejsze miasto polskiego Wołynia, miasto Targów Wołyńskich, ale przede wszystkim to jego mieszkańcy i działacze, którym marzył się nowoczesny, „amerykański rozmach w budownictwie”, to świetni pisarze i poeci, jak Amos Oz, Zuzanna Ginczanka, Jan Śpiewak, Czesław Janczarski czy Stefan Szajdak.
Drugie miasto to Korzec – stolica polskiego fajansu i porcelany, gdzie powstawały dzieła zdobiące obecnie światowe muzea.
I wreszcie Janowa Dolina, zwana „wołyńską Gdynią” – nowoczesne, wzorcowe miasteczko robotnicze przy słynnej kopalni bazaltu, i mieszkający tam marzyciele, którzy chcieli budować pierwsze polskie autostrady.
Kresowa Atlantyda to historia 200 miast, które Polska utraciła po II wojnie światowej, to historia ludzi, którzy tam mieszkali i tworzyli dzieła ponadczasowe. To dzieje dużych miast, jak Lwów, Wilno czy Grodno, ale też maleńkich miejscowości, które wydały niezwykłe zjawiska o dużym znaczeniu w historii Polski.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom I
Lwów – Stanisławów – Tarnopol – Brzeżany – Borysław
Historię i mitologię miast kresowych otwiera Lwów – stolica Galicji i Lodomerii, który przez 600 lat był wyjątkowo mocno wpisany w historię Polski. Następnie poznajemy Stanisławów – trzecie pod względem liczebności miasto Galicji, Tarnopol – stolicę Podola, Brzeżany – hetmańskie miasto oraz Borysław – galicyjską Pensylwanię. Ostatni rozdział to epitafium dla Adama Hanuszkiewicza – lwowianina, genialnego aktora i reżysera. W książce znajduje się 275 fotografii oraz indeks zawierający ponad 1300 nazwisk.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom II
Truskawiec – Jaremcze – Worochta – Skole – Morszyn
Książka niniejsza jest wyprawą do świata polskich uzdrowisk, letnisk i zimowisk kresowych, do krainy, która po stracie tych ziem przez Polskę pogrążyła się niczym mityczna Atlantyda w odmętach zapomnienia. Autorowi udało się wydobyć z niepamięci wiele fascynujących wydarzeń i zadziwiających biografi, m.in. związanych z Truskawcem – galicyjską Kolchidą, Jaremczem i Worochtą – perłami Karpat, Skolem – mekką europejskich myśliwych i Morszynem – kurortem art deco. W książce znajduje się ok. 240 unikatowych fotografii oraz indeks zawierający ok. 1100 nazwisk.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom III
Zaleszczyki – Kosów – Chodorów – Kałusz – Abacja
Tom trzeci przedstawia Zaleszczyki – miasto słońca, winnic i morelowych sadów, które 17 września 1939 r. trafiło na karty historii Polski jako miejsce, gdzie tysiące bezbronnych ludzi, próbując ratować swoje życie, w przerażeniu i rozpaczy tłoczyło się na słynnym moście prowadzącym do Rumunii. W tym tomie Autor opisuje także miasto cukru – Chodorów, miasto dzwonów – Kałusz, a na koniec malachitowy kurort marzeń – Abbację (w Chorwacji) gdzie w letnich i jesiennych miesiącach „lepsze” towarzystwo ze Lwowa, Stanisławowa, Tranopola czy Krakowa przenosiło się, by odpoczywać nad Adriatykiem. Tom zawiera 255 zupełnie unikatowych fotografii z precyzyjnymi opisami.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom IV
Kołomyja – Żabie – Dobromil
Czwarty tom „Kresowej Atlantydy” jest wyprawą do trzech fascynujących i zadziwiających swą różnorodnością i oryginalnością miejscowości: Kołomyi – stolicy Pokucia, wsi Żabie – serca Huculszczyzny, miejscowości, która swoim folklorem i wspaniałymi pejzażami inspirowała dziesiątki twórców, oraz do urokliwego, ale jakby pogrążonego w letargu – Dobromila. W książce znajdziemy ok. 250 unikatowych fotografii oraz indeks zawierający ok. 1000 nazwisk.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom V
Sambor – Rudki – Beńkowa Wisznia – Nadwórna – Bitków – Delatyn
Tym razem autor przedstawia historię i przeplecione anegdotami dzieje mieszkańców: Sambora – miasta ogrodów i wielkiej historii, bo pochodziła stamtąd Polka, która została carycą Rosji; Rudek – gdzie znajduje się mauzoleum Fredrów; Nadwórnej – miasta, które było bramą do Gorganów, mekki turystów; Bitkowa – gdzie odkryto wielkie złoża ropy naftowej i gdzie rodziły się fortuny; Rafajłowej – słynnej z walk II Brygady Legionów Polskich; i Delatyna – słynnego kurortu z życiodajnymi wodami solankowymi. W książce znajdziemy ok. 250 unikatowych fotografii oraz indeks zawierający ok. 1000 nazwisk.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom VI
Stryj – Kuty – Kniaże – Baniłów – Rybno – Załucze
W tomie VI autor ukazuje fascynującą scenerię miasteczka Stryj, w którym urodzili się m.in.: najdowcipniejszy polski pisarz, autor książek dla dzieci – Kornel Makuszyński oraz słynny podróżnik – Kazimierz Nowak, który na rowerze objechał całą Afrykę. Autor pisze o Kutach – „stolicy polskich Ormian”, oraz o Kniażu, gdzie urodził się legendarny polski aktor – Zbyszek Cybulski. W VI tomie „Kresowej Atlantydy” jest – jak zawsze – obszerny indeks nazwisk i ok. 250 unikatowych fotografii. Fabuła tej książki przepleciona jest dzisiątkami anegdot i fascynujących mini-opowieści o losach żyjących tam od wieków Polaków, Ormian, Ukrainców, Żydów i Rumunów.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom VII
Drohobycz – Turka – Sławsko – Majdan – Schodnica
Autor przedstawia fascynujący świat krezusów i milionerów naftowych działających w Drohobyczu – mieście wspaniałej architektury i zasobnego mieszczaństwa oraz wielkich kontrastów: bogactwa i biedy, a także genialnych artystów: Brunona Schulza czy Kazimierza Wierzyńskiego oraz sławnych dowódców, jak choćby gen. Stanisława Maczka. Autor prowadzi też czytelnika do Turki – stolicy Bojków (górali bieszczadzkich) oraz do słynnego zimowiska i letniska w Bieszczadach – Sławska, nazywanego „Bieszczadzkim Zakopanem”. Pisze o szczęśliwych, utalentowanych ludziach, którzy budowali świat swych wartości i którym wojna przyniosła zagładę i wypędzenie.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom VIII
Łuck – Przebraże – Kołki – Kiwerce – Hołoby – Zofiówka – Wygadanka
Autor ukazuje niezwykłość stolicy Wołynia – Łucka i odkrywa jego nieznane karty i mieszkających tam ludzi, gdzie młodość spędzili m.in. wybitni polscy aktorzy: Barbara Ktafftówna, Szymon Szurmiej i Mieczysław Pawlikowski. W pobliskim Mylsku było gniazdo rodowe świetnej polskiej piosenkarki bigbitowej – Heleny Majdaniec. Autor przedstawia wołyńskie miejscowości, m.in. Kiwerce (skąd pochodzili publicysta Zbigniew Załuski i pisarka Gabriela Zapolska), Hołoby, Zofiówkę oraz Przebraże – warowny obóz, w którym 20 tysięcy Polaków obroniło się przed atakami ukraińskich nacjonalistów, a także miasteczko Kołki – bastion antypolskiej akcji banderowców.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom IX
Krzemieniec – Kisielin – Śniatyn – Pików – Załucze -Marynki – Aleksandrówka
W IX tomie „Kresowej Atlantydy” Autor przybywa na słoneczne, gorące Pokucie – do Śniatyna. Poznajemy kilkadziesiąt sag rodzinnych i dzieje „złotego pociągu”, którym wywieziono 80 ton polskiego złota, ratując je przed hitlerowską grabieżą. Docieramy na wschodnie Podole, do Pikowa, miejsca urodzenia Jana Potockiego – autora światowego bestselleru „Rękopis znaleziony w Saragossie” oraz na Wołyń – do Krzemieńca. Autor ukazuje świat bohemy krzemienieckiej, przypomina piękne legendy tworzone od czasów królowej Bony do dnia dzisiejszego, dopełnia w sposób oryginalny i sugestywny obraz Wołynia z filmu Wojciecha Smarzowskiego
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom X
Złoczów – Zadwórze – Kozaki-Pyrzany – Gańczary – Łanowce – Zasmyki
W tym tomie miastem dominującym jest Złoczów, położony na zachodnich krańcach Podola, otoczony żyznymi glebami, skąd o letniej porze rozciągały się aż po kres horyzontu złote łany zbóż. Dalej wyprawiamy się do pobliskiego Zadwórza i poznajemy historię legendarnych bohaterów polskich Termopil – 318 żołnierzy, którzy własnymi ciałami osłonili Lwów przed bolszewicką inwazją i ułatwili zwycięstwo armii polskiej pod Warszawą w sierpniu 1920 roku. Wędrujemy następnie do wsi Gańczary, a stamtąd do Kozaków i dalej na Wołyń – do miasteczka Łanowce i do wsi Zasmyki, będącej kolebką 27 Wołyńskiej Dywizji AK.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XI
Pińsk – Dereszewicze – Mołodów – Porzecze – Perkowicze – Międzyrzec Korecki
Głównym miastem XI tomu „Kresowej Atlantydy” jest stolica Polesia – Pińsk, a także wsie rozłożone w miedzyrzeczu zasilanym wodami Piny, Prypeci i Horynia. Wiele uwagi autor poświęca dworom i pałacom, które były własnością znanych polskich rodów: Kieniewiczów (Dereszewicze), Skirmuntów (Mołodów i Porzecze), Wysłouchów (Perkowicze) oraz Steckich (Miedzyrzecz Korecki)
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XII
Zbaraż – Podhorce – Olesko – Koropiec
Miastem wiodącym w XII tomie „Kresowej Atlantydy” jest Zbaraż i legenda związana z jego obroną w czasie wielkiej rebelii kozackiej. Na karty historii Polski i Ukrainy wprowadził go genialny mitotwórca – Henryk Sienkiewicz. Tom ten zawiera też historię słynnych zamków, pałaców i rezydencji kresowych w Podhorcach, Olesku, i Koropcu, które były niegdyś własnością wspaniałych rodów magnackich: Koniecpolskich, Rzewuskich, Sanguszków czy Badeniach. Tom jest znakomicie zilustrowany unikatowymi fotografiami, a barwny język narracji, przepleciony anegdotami, czyni z niego lekturę fascynującą i dającą znakomity obraz dziejów dawnego Podola i Wołynia.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XIII
Grodno – Wołczyn – Stare Wasiliszki – Żołudek – Mosty – Druskienniki
W tomie XIII autor wyprawia się po raz pierwszy na Kresy Północno-Wschodnie – na Grodzieńszczyznę. Przedstawia dzieje Grodna, poświęcając sporo uwagi królom, Stefanowi Batoremu i Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu, oraz wielkorządcom – Antoniemu Tyzenhauzowi czy rodzinie O’Brienów de Lacych. Przywołuje też wybitnych twórców, którzy bądź urodzili się w Grodnie lub okolicy lub też przez jakiś czas tam przemieszkiwali, jak choćby Eliza Orzeszkowa, Władysław Syrokomla, Zofia Nałkowska, Nadzieja Drucka, Lejb Najdus czy Wiktor Woroszylski. Tom ten zawiera również historię okolicznych miejscowości: Wołczyna, Czyżewicz, Janowa Podlaskiego (z biografią Wacława Kowalskiego – aktora, słynnego Pawlaka z „Samych swoich”, w filmie polskim modelowego Kresowiaka). Autor przywołuje też historię Starych Wasiliszek – wsi rodzinnej wybitnego polskiego pieśniarza, kompozytora i poety Czesława Niemena-Wydrzyckiego. Jest też historia Żołudka – jednego z gniazd rodowych arystokratycznej rodziny książąt Światopełków-Czetwertyńskich oraz dramat ich życia w PRL-u, oraz Mostów, których historia związana jest ściśle z dziejami polskiego lotnictwa. Stanisław Nicieja zamyka tom historią Druskiennik – najsłynniejszego polskiego kurortu w północno-wschodniej Polsce, ulubionego miejsca pobytu marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Przypomina też historię jego związku z Eugenią Lewicką – druskiennicką lekarką, wokół którego narosło wiele domysłów i plotek.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XIV
Stanisławów – Buczacz – Zabłotów – Ilińce – Trójca – Chlebiczyn
Stanisław Nicieja w tomie XIV postanowił wrócić do Stanisławowa i napisać nową wersję jego dziejów – poprawioną, poważnie poszerzoną i z nową ikonografią. Dwa kolejne miasta, na których autor skoncentrował swą uwagę w tym tomie, to Zabłotów i Buczacz, a także otaczające je duże wsie – Ilińce, Trójca i Chlebiczyn. Zabłotów był klasycznym sztetlem na galicyjskiej prowincji i wszedł do historii dzięki słynnej fabryce papierosów i cygar oraz imponującemu mostowi na Prucie – „cudowi architektury transportowej”. Autor w swojej niekończącej się Kresowej Atlantydzie szczególnie skupia się na ludziach, którzy tam mieszkali – fragment wstępu do tego tomu najlepiej oddaje myśl autora: „W Stanisławowie, Zabłotowie i Buczaczu na przestrzeni wieków żyło setki tysięcy ludzi i nie sposób przywołać wszystkich, którzy tworzyli historię i koloryt tych miast. Po większości z tych ludzi nie pozostał najmniejszy ślad ich istnienia i nikt ich już nie przywoła, choćby był najgenialniejszym historykiem z najlepszym warsztatem naukowym. Iluż było tych, którzy z syberyjskich lodowni nie wyszli, nie doszli, nie zdążyli na odchodzący pociąg, nie dopchali się do wypełnionego po granice możliwości wagonu i zostali na zawsze, pozbawieni nawet nadziei, że ktoś kiedyś wymieni choćby ich nazwisko!” Ale w „Kresowej Atlantydzie” autorowi często udaje się wydobyć ich z otchłani zapomnienia.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XV
Wilno
W XV tomie „Kresowej Atlantydy” autor zawędrował na drugi biegun Kresów. Jeśli Lwów – miasto o wyjątkowym znaczeniu w kulturze polskiej możemy uznać za biegun południowy, to Wilno – o podobnej pozycji w polskiej historii – możemy nazwać biegunem północnym. Pomiędzy tymi dwoma metaforycznymi biegunami zamknięte są dzieje polskich Kresów Wschodnich.
O Wilnie powstało dziesiątki książek, tysiące artykułów, wierszy i wspomnień. Nicieja potraktował temat bardzo oryginalnie – tak nikt dotychczas nie uczynił. Przedstawiając dzieje Wilna, autor zderzył ze sobą frontalnie tak różne i tak odmiennie zapisane w historii postacie, jak choćby Józef Piłsudski i Feliks Dzierżyński, Stanisław Cat-Mackiewicz i Witold Hulewicz, Czesław Miłosz i Jerzy Putrament, Leopold Tyrmand, Franciszek Walicki i Tadeusz Konwicki.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XVI
Bolechów – Świrz – Chocin – Wełdzirz
XVI tom „Kresowej Atlantydy” przedstawia historię czterech niedużych miejscowości: Bolechowa – miasta leśników, tartaków i drwali: Świrza – gdzie była rezydencja rodowa znanych polskich rodów Krzeczunowiczów i Komorowskich; oraz Wełdzirza i Chocina – dziś zapomnianych przez Boga i ludzi wsi, a niegdyś tętniących życiem i zadziwiających mnogością talentów ich mieszkańców. To stamtąd wywodzą się m.in. Bolesław Wieniawa-Długoszowski – pierwszy ułan Rzeczypospolitej, kolorowy ptak epoki i tragiczny samobójca; Mieczysław Kozar-Słobódzki – twórca legendarnych pieśni legionowych, m.in. „Rozkwitały pąki białych róż”; Irena Komorowska – malarka, żona dowódcy Armii Krajowej; Marcella Sembrich-Kochańska – największa polska diwa operowa, gwiazda Metropolitan Opera; i Kazimiera Alberti – pisarka, przyjaciółka Witkacego.
To o nich i o dziesiątkach innych osób prof. Stanisław Nicieja snuje barwną opowieść, ozdobioną unikatowymi fotografiami. Ukazuje też, jak polscy leśnicy bronili pięknych lasów bezlitośnie eksploatowanych przez austriackich zaborców.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XVII
Kamieniec Podolski – Chocim – Okopy Świętej Trójcy – Jazłowiec – Trembowla
W XVII tomie „Kresowej Atlantydy” autor koncentruję swą uwagę na twierdzach kresowych, które broniły granic Rzeczypospolitej Obojga Narodów przed inwazją Turków i Tatarów. Potężne mury tych fortec oraz obecność stacjonujących tam załóg wojskowych dawały okolicznej ludności poczucie bezpieczeństwa w czasach jakże częstych inwazji i wojen. I choć od wielu pokoleń te twierdze są poza granicami państwa polskiego, to weszły do polskiej legendy narodowej oraz literatury pięknej, a ich nazwy: Kamieniec Podolski, Chocim, Okopy Świętej Trójcy, Jazłowiec i Trembowla są ciągle obecne w polskim dyskursie historycznym i myśleniu o przeszłości narodu. Tom ten jak zawsze jest bogato ilustrowany, a w tekście czytelnik znajdzie ponad 1000 postaci.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XVIII
Włodzimierz Wołyński – Sarny – Uściług – Mizocz – Zdołbunów – Ostróg – Berdyczów
W tym najobszerniejszym ze wszystkich wydanych dotychczas tomie „Kresowej Atlantydy” autor przedstawia siedem miejscowości: garnizonowy Włodzimierz Wołyński, Sarny – torfową stolicę, Uściług – jako granicę cywilizacji, cukrowo-miodowy Mizocz, Zdołbunów – miasteczko na wołyńskim rozdrożu i magnacką stolicę – Ostróg. Ostatnim opisanym miastem jest Berdyczów, kojarzony zwykle z powiedzeniem „pisz na Berdyczów” oraz słynnymi na całą Europę jarmarkami. To także trzecie sławne sanktuarium maryjne Rzeczypospolitej, bastion konfederatów barskich, miejsce urodzenia wybitnego pisarza Josepha Conrada, którego aż cztery powieści znalazły się wśród 100 najlepszych książek literatury światowej. Tom XVIII jest bogato ilustrowany, a indeks liczy ponad 1000 nazwisk.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XIX
Żółkiew – Mosty Wielkie – Brody – Czortków
Dziewiętnasty tom zawiera historię czterech miast kresowych: Żółkwi, Mostów Wielkich, Brodów i Czortkowa oraz kilkadziesiąt biografii niezwykłych mieszkańców tamtej krainy, w tym polskiego zdobywcy Kremla – hetmana Stanisława Żółkiewskiego, światowej sławy twórców: Józefa Rotha – pisarza i Wojciecha Kilara – kompozytora, piewcy Lwowa – Jerzego Janickiego czy matki psychologa Zygmunta Freuda. Jest tam też przedstawiona historia słynnej szkoły policyjnej w Mostach Wielkich oraz losy jej wychowanków, a także ostra polemika z głosicielami tezy o „polskich kolonizatorach” na Kresach.
Kresowa Atlantyda.
Historia i mitologia miast kresowych. Tom XX
Równe – Korzec – Janowa Dolina
Tom XX „Kresowej Atlantydy” to historia trzech miast. Pierwsze z nich to Równe – najliczniejsze miasto polskiego Wołynia, miasto Targów Wołyńskich, ale przede wszystkim to jego mieszkańcy i działacze, którym marzył się nowoczesny, „amerykański rozmach w budownictwie”, to świetni pisarze i poeci, jak Amos Oz, Zuzanna Ginczanka, Jan Śpiewak, Czesław Janczarski czy Stefan Szajdak. Drugie miasto to Korzec – stolica polskiego fajansu i porcelany, gdzie powstawały dzieła zdobiące obecnie światowe muzea. I wreszcie Janowa Dolina, zwana „wołyńską Gdynią” – nowoczesne, wzorcowe miasteczko robotnicze przy słynnej kopalni bazaltu, i mieszkający tam marzyciele, którzy chcieli budować pierwsze polskie autostrady.